Мојот зет сè уште ме гледа за време на семејните вечери. Кога конечно го фатив како ме набљудува и го прашав зошто, ми даде одговор што никогаш нема да го заборавам. Дали навистина направив нешто погрешно?

Постои една чудна, тивка напнатост која не секој ја забележува, но јас одамна ја чувствувам. Секогаш кога седиме на маса, сè изгледа нормално: мојата сестра готви со насмевка, децата трчаат низ кујната барајќи внимание, а јас се трудам да уживам во тие мали, ретки моменти на семејна близина што толку многу ги ценам.

Но има нешто што го нарушува тој мир. Нешто што се провлекува од позадина, нешто што прави да ми затрепери стомакот пред секој нов состанок.

Погледите на мојот зет.

Тоа не се обични, случајни погледи што човек ги фрла кога разговара или слуша. Овие погледи траат подолго од потребното, подлабоки се, некако тивки и пресметани. На почеток не обрнував внимание. Си реков дека замислувам, дека можеби ме гледа затоа што разговарам, или затоа што сум му близу. Но со секоја следна вечерна средба, стануваше сè поочигледно.

Тој не гледаше во сите – гледаше само во мене.

Го фатив десетици пати. Секогаш кога ќе го кренев погледот од чинијата, ги гледав неговите очи вперени директно во мене. А кога ќе изгледав збунето или непријатно, тој веднаш ќе погледнеше настрана. Но само за миг. Потоа повторно.

Тоа чувство ме прогонуваше. Не стануваше збор за восхит. Ниту за некаков флерт. Имаше нешто друго, нешто необјасниво, нешто што не можев да го сфатам и што во мене будеше непријатен немир.

Се прашував:
Дали направив нешто?
Дали го навредив?
Дали му должам нешто?
Дали сум кажала нешто погрешно?

Една вечер конечно решив да не молчам. Не можев повеќе да ја носам тежината на тоа чувство. Почувствував дека ова мора да се расчисти, барем за да спијам мирно.

Сестрa ми и зет ми ме поканија на вечера. Сè изгледаше како обично, додека јас одвнатре бев полна со стравови и прашања. Седевме, јадевме, разговаравме, а неговите погледи повторно лебдеа меѓу мене и мојата чинија. И тогаш, кога повеќе не можев да го издржам, решив.

Го фатив погледот и не го тргнав. Овој пат, јас не гледав настрана. Јас не избегнував. Просто го држев неговиот поглед, без збор – сè додека тој конечно не сфати дека сум свесна.

Се збунуваше, се помести, и потоа се насмевна на оној негов, чудно нервозен начин.

„Зошто ме гледаш така?“, го прашав тивко.

Во кујната падна непријатна тишина. Сестрa ми се сврте кон нас, изненадена. Но тој не зборуваше. Само гледаше.

Конечно, рече нешто што никогаш не сум го очекувала.

„Гледам во тебе… затоа што ми личиш на некого.“

На почеток ми звучеше како евтина, непотребна реченица. Но тој продолжи:

„На мајка ми.“

Ме пресеče. Не знаев што да кажам. Сестрa ми исто така остана во шок.

Тој продолжи, со тивок, држејќи го гласот под контрола:

„Мајка ми почина пред три години. И… не знам како да ти објаснам. Начинот на кој се смееш. Како седиш. Дури и како ги држиш рацете. Тоа ме потсетува на неа. Секој пат кога ќе те погледнам, како да ја гледам нејзината тивка присутност.“

Потоа погледна во масата и додаде:

„Знам дека изгледа чудно. Понекогаш ме преоптоварува. Не е тоа нешто што можам да го контролирам.“

Мојата сестра изгледаше шокирано. Како да слушај првпат, што беше уште чудно. Но неговите зборови не беа ни лажни, ни престорени.

Го гледав – навистина гледав. Во неговите очи немаше ништо лошо. Немаше желба. Немаше намера. Имаше само тага, и онаа необична болка што ја носат луѓе што изгубиле некого кој им значел повеќе од живот.

„Не направи ништо погрешно,“ додаде тој. „Тоа е мој проблем. Мој начин на кој се справувам со губитокот. Те гледам затоа што ми недостига нешто што никогаш повеќе нема да го имам. Не затоа што си направила нешто.“

Таа вечер сè се смени во мојата глава.

Она што го доживував како непријатност, како нешто можеби погрешно, како товар, беше всушност туѓа болка која никој не ја забележал освен мене.

И тогаш разбрав нешто многу важно:

Понекогаш луѓето не гледаат во нас.
Не нè проценуваат.
Не ни се чудат.
Не бараат ништо од нас.

Туку гледаат низ нас – во сенката на некој кого го сакале многу, а го загубиле.

Гледаат во спомен, во болка, во празнина која не знаат како да ја наполнат.

И тоа не е наша вина.

Ниту наша обврска.

Тоа е само човештво, најболното и најискреното.