Неделното утро започна тивко. Морето беше мирно, небото обоено во розова и сина светлина, а воздухот мирисаше на сол и алги. Стотици граѓани излегоа на прошетка долж брегот, не знаејќи дека се наоѓаат на само неколку стотици метри од нешто што ќе го смени текот на денот — можеби и на нивниот живот.

Во 6:47 часот изутрина, огромен товарен брод се судри со туристички брод полн со патници. Судејќи по првичните извештаи, станува збор за најголемата поморска несреќа што се случила во последните децении во овој дел од Европа.

Очевидци во шок
Сведоците опишуваат сцена од хорор филм. Вода што се крева високо во небото. Метал што се крши. Крици. Луѓе што скокаат во морето, додека други молчат од шок. Деца што плачат, мајки што повикуваат по нив.

„Го видов моментот кога товарниот брод удри директно во туристичкиот. Луѓето се држеа за живот, викаа. Тоа беше нешто што не сакаш никогаш да го видиш, а уште помалку да го доживееш“, вели Елена, која го снимала излетот на семејството со телефонот.

Првичен биланс: загинати, повредени и исчезнати
На туристичкиот брод имало околу 63 патници, вклучително и деца и странски туристи. Според последните информации, 36 лица се извлечени живи, од кои 12 се во критична состојба. Петмина се водат како исчезнати, а нуркачи се уште пребаруваат подводно. Командантот на товарниот брод е приведен за распит, а целата екипа е ставена под надзор.

Што навистина се случило?
Се шпекулира за потфрлување на автоматизираните системи за навигација, но исто така се испитува дали постоела комуникациска грешка меѓу двете пловила. Во исто време, еден од обалните радарски системи бил во сервис. Дали станува збор за човечка грешка или технички дефект?

„Оваа трагедија не е само несреќа, туку и системски проблем. Морските рути се пренатрупани, а човечкиот надзор сè повеќе се заменува со машини“, изјави еден пензиониран капетан.

Реакција на институциите
Министерството за транспорт излезе со итно соопштение, а премиерот прогласи две дена на национална жалост. Знаменцата се спуштени на половина копје, а сите крстарења и туристички излети се стопирани. Граничната полиција и морнарицата се ангажирани во спасувачките операции.

Во болниците во крајбрежниот регион е активиран итен кризен протокол. Волонтери, психолози и лекари работат неуморно.

Што понатаму?
Додека телата на загинатите се пренесуваат во капели, а роднините ги чекаат резултатите од ДНК тестовите, јавноста бара одговори. Кој е виновен? Зошто нема предупредување? Зошто автоматските системи не реагираа?

Ова е повеќе од несреќа – ова е предупредување
Секој ден сè повеќе се потпираме на технологии, заборавајќи дека секоја машина може да откаже. Без човечка будност, секој систем, колку и да е совршен, може да се претвори во катастрофа.

Овој судир не е само трагедија – тој е огледало за нашето општество. Премногу доверба, премалку одговорност.