Шеесеттиот роденден треба да биде празник исполнет со радост – семејство околу масата, насмевки, спомени и љубов. Така си го замислував денот кога со сопругот и нашата петгодишна ќерка тргнавме кај свекрва ми на гости. Моето девојче цел ден црташе честитка со шарени фломастери, возбудено дека ќе ѝ ја подари на баба ѝ. Верував дека таа ќе се стопли и ќе ја прегрне. Но, наместо тоа, се случи нешто сосема поразлично.

Студен прием наместо топлина

Со блескав поглед, ќерка ми ѝ го подаде цртежот. Свекрва ми го зеде со израз на непријатност, како да ѝ ставиле нешто безвредно во рацете. Без ниту еден збор, го тргна настрана. Го видов лицето на моето дете како се затемнува, радоста се претвори во разочараност. Срцето ми се стегна, но тоа беше само почетокот.

Понижувањето за време на трпезата

Масата беше украсена свечено – салфетки, свеќи, богати јадења и мали подароци за децата. Сите гости весело се распоредуваа околу трпезата, кога свекрва ми ненадејно изјави:

– „Не, ова девојче нема да седне тука.“

Го зеде склопливиот стол и ја одведе ќерка ми во пералната, покрај машината што зуеше, и ја смести таму. На чинијата пред неа – една виршла и суво парче леб.

Додека другите деца се смееја, јадеа салати, грицкаа бонбони и се чувствуваа дел од празникот, моето девојче седеше сама, со чинијата на колена, обидувајќи се да ги задржи солзите.

Ладното оправдување

Не можев да молчам. Се доближив и ја прашав:
– „Зошто го правиш ова? Таа е дете.“

Нејзиниот одговор беше остар:
– „Затоа што нема манири. Не знае со нож и вилушка. Ќе ме посрами пред гостите. А и фустанот ќе си го извалка.“

Сфатив – разговорот е бескорисен. Но во мене веќе никна план како да ѝ возвратам.

Моја лекција за „кралицата на вечерта“

Тивко излегов од куќата и заминав до најблиската продавница. Се вратив со голема кутија украсена со панделка.

Кога дојде редот за подароци, станав и реков:
– „Имаме нешто посебно за славеничката – подарок што совршено го симболизира денешниот ден.“

Сите ме гледаа со љубопитство. Ја отворив кутијата и извадив… пластична детска столчиња и чинија со виршла и леб.

– „Ова е симбол за тоа како денес се однесуваше со својата внука. Можеби ако седнеш на ова столче ќе разбереш како е да бидеш понижена и исклучена,“ кажав гласно.

Во салата завладеа тишина. Гостите се гледаа меѓусебно, а свекрва ми се зацрвени и не знаеше што да каже.

Последиците

Од тој ден нешто се смени. Сопругот застана на моја страна и ѝ стави до знаење на мајка си дека никогаш повеќе нема да дозволи да ја омаловажува нашата ќерка. Неколку роднини ми признаа дека дури тогаш го виделе вистинското лице на славеничката.

Јас, пак, научив една важна лекција: молчењето во вакви ситуации е исто како одобрување. Мајка мора да ја брани честа на своето дете – дури и ако тоа значи да се нарушат семејните правила или да се спротивстави на постарите.

Заклучок

Денот што требаше да биде светол спомен за свекрва ми, се претвори во нејзина срамота. Наместо да се памети како јубилеј, ќе остане запаметен како денот кога покажа суровост наместо љубов.

А јас разбрав нешто суштинско: почитта кон дете не е избор. Никој – ни баба – нема право да му ја одземе достоинството. А понекогаш, единствениот начин возрасните да ја сфатат вистината е да им ја вкусат сопствената „лекција“.