Сиво утро. Ситен дожд мрзеливо роси, лизгајќи се по студените мермерни споменици. Густа магла се стелеше над гробиштата, проголтувајќи ги звуците и боите, оставајќи само мирис на влажна земја и камен. По празната патека стоеја свежи венци и ридчиња мека почва — знаци на неодамнешни погреби.

Во оддалечениот агол, на колена, стоеше момче — слабо, не повеќе од седум години. Носеше износена јакна, колената му беа калливи, а образите полни со солзави траги. Го прегрнуваше надгробниот споменик како да е живо суштество, притиснат со лицето до студениот камен, шепотејќи нешто што ја слушаше само земјата под него.

Усните му се тресеа, рамениците му се подригнуваа од тивки ридања. Се чинеше дека се обидува да зборува со почвата, како да очекува одговор. Нема вресок, нема очајнички извик — само тешка, глува болка.

Од другата страна на гробиштата, еден маж во темен костум одеше кон гробот на својата сопруга. Лицето уморно, погледот празен — ја погребал неодамна. Секој чекор му беше тежок. Но потоа го здогледа момчето. Нешто се стегна во неговите гради; беше чудно да се види дете тука, само, во вакво време.

Се двоумеше, но потоа му пријде.
— Жалам… — рече тивко. — Ова е… твојата мајка?
Момчето не одговори. Само посилно го прегрна споменикот.
— Знам колку боли, — човекот клекна и му ја стави раката на рамото. — Да изгубиш некој што го сакаш… тоа е скоро неподносливо. Но не си сам, нели? Има некој што се грижи за тебе?

Момчето полека го крена погледот. Очите му беа црвени, полни со страв и очај. Долго молчеше, а потоа прошепоти:
— Господине… мајка ми е жива.

Мажот трепна, мислејќи дека погрешно слушнал.
— Што рече?

— Ја погребаа вчера… но таа не беше мртва. Јас… ја слушнав како чука. Синоќа, дома, слушав удари што доаѓаа од земјата. Викнав, повикав… но никој не ми поверува. Рекоа дека измислувам. — Гласот му се скрши. — Ве молам… помогнете ми.

Во човекот нешто се заледи. Секој дел од него сакаше да ги отфрли тие зборови — беа невозможни… или можеби не? Се сети на тапиот звук од земјата што паѓаше врз капакот на ковчегот на неговата сопруга. Се сети на кошмарот во кој таа го повикуваше.

— Каде е погребана мајка ти? — праша со треперлив глас.

Момчето посочи кон свеж гроб неколку метри подалеку. Почвата сè уште мека, венците влажни од дождот. Човекот го погледна, а срцето му се стегна. Разумот му велеше дека ова е лудост, но во очите на детето блескаше сурова, животинска молба што го натера да се реши.

Го извади телефонот, но рацете му се тресеа. Да ја повика полицијата? Погребната служба? Или… сам да земе лопата и да копа? Секоја секунда изгледаше украдена. Една мисла одекнуваше во неговата глава: ако е вистина, секое доцнење може да ја убие.

Дождот се засили, претворајќи ја земјата во леплива кал. Човекот го соблече сакото, го фрли на мократа трева и тргна кон гробот. Веќе не мислеше што ќе биде ако сè е само детска измислица. Во него гореше еден единствен нагон — да ја спаси пред да биде предоцна.

Зад него момчето одеше тивко, со стегнати тупаници. Во неговите очи трепереше надеж, но и страв дека нема да стигнат на време.

Она што се случи потоа останува тајна за сите што тој ден не беа на гробиштата. Некои тврдеа дека слушнале пригушено чукање и загушени крици од под земјата. Други велеа дека човекот и детето едноставно паднале заедно на натопената земја, загрнати во очај.

Но едно е сигурно: тој ден ги промени двајцата. Момчето никогаш повеќе не беше истото. А човекот… никогаш не заборави колку ладната земја може да крие жив, очаен шепот.